Tork Nedir?
Tork Nedir? Tork Nasıl Hesaplanır?
Otomobil modellerini incelerken dikkat edilen pek çok teknik özellik vardır. Motor gücünden teknolojik donanımlara, gösterge panellerinden tasarımlarına kadar pek çok detay incelenir. Bir otomobil satın alınacağı zaman hangi detaylara dikkat edilmesi gerektiğini bilmek de oldukça önemlidir. Duyduğunuz ancak tanımını bilmediğiniz pek çok teknik detay, otomobillerin performansını gösteren önemli etkenler arasında yer alabilir. Volkswagen araba modelleri hakkında inceleme yapmadan önce tork nedir ve nasıl hesaplanır gibi sorulara cevap verilmelidir.
Tork Nedir?
Mekanik sistemlerde önemli bir role sahip olan tork, bir otomobilde tekerleklerin dönmesini sağlayan motor gücünün uygulanmasıdır. Tork, motor gücüyle tekerlekleri döndürerek aracın hareket etmesini sağlar. Otomobil tekerleklerinin dönerek hareket etmesine tork denir. Tork değeri, motordaki krank milinin dakika başına dönüş sayısını ifade eder. Dönüş sayısı tekerleklerdeki itme ve dönme kuvvetini oluşturduğundan araçların hızını ve çekiş gücünü tork değeriyle ifade ederiz. Gelin, tork gücü nedir, nasıl hesaplanır gibi soruları detaylı bir şekilde inceleyelim.
Tork Ne İşe Yarar?
Tork, bir otomobilin en yüksek hızına ne kadar sürede ulaşabileceğini ifade eden önemli bir değerdir. Bir otomobilde güç ne kadar fazla olursa otomobilin hızlanma süresi de o oranda azalır. Bu doğrultuda güç yükselirken hızlanma süresi azalır diyebiliriz. Otomobillerde tork değeri yüksek ise daha yüksek performans gösterdiği anlamına gelir. Araçlarda tekerleklerin dönmesini sağlayan tork, aracın gücünü ifade eder. Bir cisme uygulanan kuvvet ve mekanik iş arasındaki bağlantıyı ifade eden tork, uyguladığı güç ile aracın çalışmasını sağlar. Aracın itme, çekme ve dönme gibi hareketleri yapabilmesine olanak sağlayarak motorlu taşıtlarda ivmelenmeyi mümkün kılar. Tork değerinin yüksek olması hız değerinin de yüksek olacağı anlamına gelir.
Otomobil incelemelerinde sıklıkla karşılaşılan rakamsal değerler, çoğu kişinin kafasını karıştırır. Otomobil özellikleri bakımından önemli bir anlama sahip olan bu değerler, farklı terimsel ifadeler ve kısaltmalarla gösterildiğinde arabanın özelliğinin anlaşılmasını zorlaşabilir. Bu nedenle tork tanımı nedir, tork değeri nasıl ifade edilir gibi soruların yanıtlarını bilmek gerekir. Otomobillerde dikkat çeken tork kavramı beygir kavramıyla karıştırılabilir. Her iki kavramında belirli bir anlamı ifade ettiği ve arasında birtakım farklılıkların olduğunu söyleyebiliriz. Volkswagen ÖTV muafiyetli araç satışı yapılırken satışa sunulan araçların teknik özellikleri de detaylı bir şekilde anlatılır. Peki, otomobillerde tork nasıl hesaplanır?
Tork Nasıl Hesaplanır?
Otomobillerde tork hesaplama yapmadan önce tork hesabı için gerekli formüller bilinmelidir. Torkun kısaltması “Nm” ifadesiyle gösterilir. Açılımı ‘’Newton metro’’ olan Nm, torkun ifade edilişi biçimidir. Kuvvetin uygulandığı noktayla arasındaki mesafe ve kuvvetin büyüklüğünün çarpılmasıyla hesaplanan tork hesaplama formülü; “Kuvvet x Kaldıraç Mesafesi = Tork” olarak açıklanabilir. Burada istenilen kuvvet, torku oluşturan ve dışarıya dönük olarak ölçülen kuvvetin büyüklüğünü ifade eder.
Kaldıraç mesafesi ise kuvvetin uygulandığı nokta arasında ne kadar mesafe olduğunu gösterir. Kuvvet birim olarak “N” ifadesiyle gösterilirken kaldıraç mesafesi bir uzaklığı temsil ettiği için “m” olarak gösterilir. Formül uygulandığında ortaya çıkan tork hesabı da Nm olarak ifade edilir. Tork hesabının daha anlaşılabilir olması için kısa bir örnekle detaylandıralım.
Basit bir matematik anlatımı ile ele alacak olursak bir cisme uygulanan kuvvet büyüklüğünü 100 N olarak düşünelim. Kuvvetin uygulandığı nokta üzerindeki mesafeyi de 0.5 m olarak ele alalım ve bu verileri tork hesaplama formülü üzerine yerleştirelim. ‘’Tork = Kuvvet x Kaldıraç Mesafesi’’ olduğuna göre ‘’100 N x 0.5 m = 50 Nm’’dir. Bu hesaplama sonucunda tork değeri 50 Nm olarak hesaplanır.
Tork ve Beygir Farkı Nedir?
Tork, otomobillerin performansında önemli bir etkiye sahiptir. Tork değerinin yüksek olması aracın daha yüksek hız seviyelerine çıkmasını sağlarken aynı manada bu hız seviyesinin yükselmesi için çok daha kısa bir süreye ihtiyaç duyduğu anlamına gelir. Kısa sürede hız seviyesini maksimum düzeyeye ulaştırarak aracın yokuş yukarı gibi zorlu yol sürüşlerinde de sorunsuz ilerlemesini sağlar. Her otomobilde farklı tork değeri bulunduğu için araçların performansı da değişiklik gösterir. Tork değerlerinin farklı olması otomobil tercihlerinde önemli bir rol oynar. Aracınızın performansının yüksek olmasını istiyorsanız tork değerinin de yüksek olmasına dikkat etmelisiniz.
Otomobil performansını ifade eden iki ayrı kavram vardır: Tork ve beygir. Tork ve beygir, kavramları motor gücünü ifade etseler de bazı farklılıkları bulunur. Motor gücü değerini yansıtan bu iki kavram, farklı yönlerdeki gücü temsil etmeleri bakımından birbirinden ayrılır. Tork, motorun döndürme kuvvetini anlatır, yani sabit bir eksende bulunan nesneye uygulanan döndürme kuvvetini ifade eder. Otomobillerde bulunan motorun içerisinde birden fazla silindir bulunur. Bu silindirlerde yakıt yanması sonucunda oluşan gücün tekerleklere iletilerek itme ve çekme gibi dönme hareketlerini yapması beklenir. İşte bu motorun içinde bulunan silindir sisteminin ürettiği gücü tork olarak ifade etmek mümkündür. Bir motordan alınan tekerin maksimum seviyede dönme hızını ifade eden güce tork (Nm) denir.
Beygir ise motordaki güç miktarını ifade eder. Motorun maksimum gücünü ifade eden beygir, motorda gerçekleşen işin ölçüsü olarak da tanımlanabilir. Beygir gücü ne kadar yüksekse o kadar yüksek hızlara ulaşılabilir. Beygir gücü yüksek devirlere çıktığında kendi gücünü de ortaya koyar. Bir motorun beygir gücü ne kadar fazla ise sahip olduğu potansiyel hız oranı da o kadar fazladır. Her iki kavramda motordaki gücü ifade etsede genel olarak tork, motorun döndürme kuvvetini beygir ise motorun maksimum gücünü ifade eder. Hızlanma ve kalkış gibi düşük devirli durumlara yüksek etkiyi veren torktur. Daha yüksek hızlarda ortaya çıkan değeri gösteren ise beygir değeridir. Benzerlikleri ve farklılıkları olsada tork ve beygirin temel amacı, otomobilin performansını artırarak daha dengeli ve uzun ömürlü bir kullanım sağlamaktır.
Tork Yüksek Olursa Ne Olur?
Dönme kuvveti olarak bilinen tork, otomobillerde tekerleğin dönmesi için gereken motor gücünü ifade eder. Tork değeri yüksek olursa tekerlek daha hızlı bir şekilde dönme hareketini gerçekleştirir. Bu eylemde aracın daha kısa sürede daha hızlı bir şekilde yol almasını sağlar. Daha yüksek tork değeri, aracın işlevselliğini arttırırken daha fazla yakıt tüketimine neden olur. Harcanılan enerji ne kadar yüksekse tükettiği enerji de o oranda yüksek olacaktır. Yüksek tork değeri demek, daha hızlı dönme kuvveti, daha yüksek güç ve performans demektir. Tüm bunlar da daha fazla yakıt tüketimine neden olduğu için otomobil seçimlerinde ideal tork değerini göz önünde bulundurmak gerekir.
Dizel ve Benzinli Araçlarda Tork Etkisi Nedir?
Tork güç hesabı her araçta farklılık gösterir. Formül üzerinden yapılan hesaplama sonucunda belirlenen tork değeri, her otomobil için farklıdır. Bu değerin farklı olmasını sağlayan en önemli etkenlerden biri de araçlardaki motorun yakıt türüdür. Dizel motorlar içten yanmalı olarak bilinen ve yakıtı sıkıştırarak ateşleyen bir düzeneğe sahiptir. Düşük devirde yüksek tork üreten bu motor sistemi, daha fazla çekiş gücü sağlayabilir ya da zorlu yol koşullarında daha güçlü tekerlek dönme hareketi gerçekleştirebilir. Benzinli motorlar ise ateşi yakmak için içten bir ateşleme sistemine ihtiyaç duyarlar. Daha yüksek hızda, daha yüksek oranda tork üretimi gerçekleştirdikleri için minimum sürede maksimum hız seviyesine ulaşabilirler.